Abdurrahman I., Endülüs Emevi Devleti’nin kurucusu ve ilk hükümdarı (Şam 731 – Kurtuba 788). Abbasiler 750’de iktidarı ele geçirdikten sonra Emevi soyundan olanlara karşı çok sert ve katı bir politika izlemeye başladılar. Bu ailenin ele geçen kişilerini acımasızca öldürdüler. Bu soykırımdan kurtulan 10. Emevi Halifesi Hişam’ın (724-743) torunu Abdurrahman bin Muaviye, önce Filistin’de, sonra da Mısır ve Kuzey Afrika’da gizlendi. Buralarda takma ad kullanarak Abbasi casuslarının gözlerinden kaçmayı başardı. Beş yıl boyunca çeşitli kabileler arasında dolaştıktan sonra 755’te İspanya’ya geçti.

Yöreden topladığı kuvvetlerle Kurtuba üzerine yürüdü ve valiyle yaptığı savaşı kazanarak kente egemen oldu ve Endülüs Emevi Devleti’ni kurdu (756). İspanya’daki karışık ortamdan yararlanarak Müslüman güçleri bir araya getirdi ve güçlü bir devlet kurdu, içerideki ayaklanmalara karşı 40 bin kişilik özel bir orduyla büyük bir donanma oluşturdu. 757’de Abbasi halifesi adına okunmakta olan hutbeyi kaldırdı. 769’da bir Berberi ayaklanmasını bastırdı. 780’de Franklardan Saragossa’yı aldı. İzlediği başarılı politikayla Doğu İslam dünyasının önderi olan Abbasi Halifesi Ebul Cafer el-Mansur ile boy ölçüşecek kadar güçlendi. 784-786 arasında Kurtuba Camisi’ni yaptırdı, kenti bayındır duruma getirdi. Bilim adamları ve sanatçılara ülkesinin kapılarını açtı. 32 yılı aşan bir hükümdarlıktan sonra ölünce yerine oğlu Hişam geçti.